طرح توجیهی زنبورداری، زنبورداری یک عمل باستانی است که به دلیل مزایای بی شماری مانند تولید عسل، خدمات گرده افشانی و تولید موم در سراسر جهان محبوبیت پیدا کرده است. قبل از شروع یک سرمایه گذاری زنبورداری، انجام یک مطالعه امکان سنجی برای ارزیابی جنبه های مالی و اقتصادی طرح ضروری است. این مقاله به توضیح شاخص های کلیدی مالی و اقتصادی موجود در جدول امکان سنجی زنبورداری می پردازیم
سفارش طرح توجیهی زنبورداری
برای سفارش طرح توجیهی زنبورداری می توانید با کارشناسان ما در کانون مشاوران طرح توجیهی تماس بگیرید.
زنبورداری
زنبورداری شاخه‌ای از کشاورزی است که پرورش زنبورهای عسل باهدف تولید عسل انجام می‌شود.
زنبوردار از زنبورها مراقبت میکند، غذا و آب سالم در اختیار آنها می‌گذارند و از محل زندگی آنها مراقبت میکند.
عسل، گرده، موم، ژل رویال و غیره محصولاتی هستند که در زنبورداری می‌توان به آنها دست‌یافت . زنبورداری با توجه به تنوع گونه‌های زنبورعسل، آب‌وهوا و سطح توسعه اقتصادی متفاوت است.
نگهداری زنبورعسل در طرح توجیهی زنبورداری
زنبورعسل نیاز به مراقبت خاصی ندارد، زیرا زنبورها به‌تنهایی بسیاری از کارهای ضروری مانند آوردن غذا و آب، تمیز کردن، ترمیم شکاف‌های کندو، را خودشان انجام می‌دهند و تنها کاری که زنبوردار باید انجام دهد :
- انتخاب محل مناسب برای قرار دادن کندوها، زیرا باید حداقل 30 متر از جاده‌ها و مکان‌هایی که سروصدا زیاد است فاصله داشته باشد .
- در اطراف محل، حصاری تعبیه شود تا زنبورها را در برابر آن محافظت کند.
- حیوانات و مردم و همچنین برای محافظت از مردم در برابر زنبورها سایر مواردی که در محل کندوها باید در نظر گرفت.
- قرار دادن کندو در نزدیکی درختان و درختچه‌هایی که منابع خوبی از شهد و گرده دارند. قرار دادن کندوها به سمت شرق یا جنوب و ایجاد بادگیر از سمت شمالی همچنین توصیه می‌شود آن را در نزدیکی درختان برگ‌ریز قرار دهید که نور خورشید در فصل زمستان از آن عبور کند و در هنگام ظهر برای آنها سایه ایجاد کند.
- تابستان کندو را در ارتفاع حدود 46 سانتی‌متری از سطح زمین قرار دهید تا احتمال آسیب جوندگان به آن کاهش یابد.
- تهیه منبع آب در نزدیکی کندو مانند استخر، حوضچه و غیره.
- محافظت از کندو در برابر رطوبت که ممکن است باعث بیماری زنبورها شود، با قرار دادن آن در یک مسیر کمی کج شده برای جلوگیری از تجمع آب در داخل آن, با در نظر گرفتن تهویه آن، با باز کردن درب کندوها
- از کندوها در برابر آفات و بیماری‌ها محافظت کنید: آویزان کردن کندو با استفاده از سیم‌های محکم برای محافظت از زنبورها در برابر حشرات و کندوهای ضعیفی که نمی‌توان آنها را به پایه محکم آویزان کرد.
- بستن ورودی کندو با توری درشت برای جلوگیری از ورود موش و مارمولک و درعین‌حال باید توری به نحوی باشد که مانع حرکت و خروج زنبورها نشود.
- برای کاهش انتقال بیماری‌های زنبورعسل بین آنها از ردیف‌های طولانی و مستقیم در کندوها خودداری کنید.
- اطمینان حاصل کنید که پاهای نگهدارنده در قوطی‌های حاوی روغن‌موتور قرار می‌گیرند تا از رسیدن حشراتی مانند مورچه‌ها به آنها جلوگیری شود.
نکات مهم برای موفقیت پروژه زنبورداری
برای ورود به زنبورداری باید آمادگی لازم را برای ارزیابی سلامت کلنی خود داشته باشید و اقدامات مناسبی را برای مقابله با هرگونه اثرات منفی انجام دهید. این نیاز به سطح معینی از دانش، تجربه زیاد و بررسی و کسب تجربه در این زمینه دارد.
فرآیند تولید عسل
فرآیند تولید از ابتدای بهار در زنبورستان ها آغاز می‌شود و عسل حدود 2 بار در سال برداشت می‌شود، اما این امکان‌سنجی بر اساس دو برداشت با در نظر گرفتن بروز هرگونه شرایط اضطراری انجام می‌شود.
لوازم و تجهیزات زنبورداری
تامین لوازم و تجهیزات زنبورداری از اهمیت ویژه‌ای در طرح توجیهی زنبور عسل برخوردار است بنابراین زنبورداری نیز ابزارهای خاص خود را دارد که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم مثلا لباس زنبورداری اصولا لباس‌های یک تکه یا دو تکه‌ای است که تمام بدن انسان را می‌پوشاند که باید با پوشیدن کفش و گذاشتن کلاه زنبورداری استفاده شود همچنین پوشیدن دستکش‌های چرمی یا پلاستیکی تا زمانی که بدن در برابر نیش زنبور مصون بماند کمک میکند اما پس از آن بهتر است فقط در موارد ضروری از دستکش استفاده کنید زیرا به راحتی می‌توانید بدون دستکش زنبورداری انجام دهید.
- دود: هنگام باز شدن درب سلول باید از دود استفاده شود و دود معمولا با پوست، برگ درختان، بریده‌ها و غیره کار میکند قبل از بازدید حتما کمی دود به کندو بدهید زیرا با استفاده از دود ساکنان کندو از حضور زنبوردار در کندو مطلع می‌شوند و در حین کار کمتر نیش می‌زنند.
- اهرم: برای برداشتن پوشش کندو، جدا کردن قاب‌های چسبیده به هم، تمیز کردن کندو و برداشتن موم اضافی از اهرم استفاده می‌شود.
- برس زنبور عسل: برای تمیز کردن زنبورها بخصوص هنگام برداشت عسل استفاده می‌شود.
- قاشق: در کارهای مختلف زنبورداری استفاده می‌شود.
- سیم گالوانیزه: در ساخت قاب یا قاب سیمی استفاده می‌شود.
- موم دوز: موم دوز دارای چرخ دنده ای است که با حرارت دادن آن در آب داغ روی کاغذ مومی دوخته می‌شود و با استفاده از صفحه مومی دوز آن را روی سیم قاب حرکت می‌دهید.
- تخته موم دوز: برای چسباندن یا دوخت ورق‌های موم روی قاب‌های سیمی استفاده می‌شود.
- واکس کاتر: دارای چرخ فلزی تیز است که برای برش کاغذهای مومی به ابعاد دلخواه استفاده می‌شود.
- ظرف تغذیه: اشکال مختلفی دارد که در هنگام تغذیه مصنوعی زنبورها استفاده می‌شود.
- قفس ملکه: برای انتقال ملکه به داخل کندو استفاده می‌شود.
- چنگال عسل: برای برداشتن درپوش لانه زنبوری یا پوسته در حین استخراج عسل استفاده می‌شود.
- استخراج کننده: برای استخراج عسل استفاده می‌شود.
طرح توجیهی زنبورداری
بسیاری از افراد تمایل دارند که کسب و کار خود راه اندازی کنند، به ویژه اگر نیاز به سرمایه اولیه زیادی نداشته باشند. یکی از حوزه‌هایی که توجه زیادی از طرف کارآفرینان جلب کرده است، زنبورداری می‌باشد. این حوزه با توجه به اهمیت و ارزش بالای محصولات مانند عسل، به عنوان یک فرصت مناسب برای شروع کسب و کار با سرمایه کم شناخته می‌شود. اما همچنین باید توجه داشت که همچون هر کسب و کار دیگری، زنبورداری نیز با چالش‌ها و مسائلی همراه است.
اصول زنبورداری تطابقات و تغییرات زیادی را تجربه کرده است. اگرچه در گذشته ممکن بود بدون دانش فنی و تخصص وارد این صنعت شد، اما امروزه با تحولات در بخش تولید عسل و محصولات زنبور عسل، داشتن دانش فنی و تجربه اساسی برای موفقیت اجتناب‌ناپذیر است. زنبورداران امروزی نه تنها به تولید عسل محدود نیستند بلکه باید به تولید فرآورده‌های متنوعی نظیر بره موم، ژل رویال، گرده گل، و حتی زهر زنبور عسل نیز توجه کنند.
طرح زنبورداری به عنوان یک فعالیت مکمل برای افزایش عملکرد از نظر مدیریتی و اقتصادی از ارزش بالایی برخوردار است زیرا برای تولید میوه‌های بیشتر مانند سیب، گلابی، زردآلو و هلو افزایش تولید بذر از گیاهانی مانند یونجه و پنبه حضور زنبور عسل برای گرده افشانی ضروری است به همین دلیل ارزش اقتصادی زنبورها از ۲۵تا ۵۰برابر ارزش عسل تولیدی سالانه محاسبه می‌شود که از مهمترین محصولات زنبور عسل در طرح توجیهی زنبور عسل می‌توان به عسل، ژل رویال، بره موم و زهر زنبور عسل اشاره کرد.
زنبورداری در ایران قدمتی طولانی دارد که در زمان هخامنشیان در ایران رواج داشت و از عسل به عنوان غذای کامل و یک ماده دارویی شیرین استفاده می‌شد که آشنایی ایرانیان با این حشره مفید قبل از سال ۸۰۰میلادی بود لذا با جهش زنبورداری در قاره های اروپا و آمریکا و ورود کندوهای جدید و ملکه‌های دورگه به کشورمان از سال ۱۳۳۵علاقه مندان در مناطق عسل خیز کشور با تهیه طرح توجیهی زنبورداری مشغول به راه اندازی واحدهای بزرگ زنبورداری شدند.
هدف از تهیه این طرح برآورد هزینه‌های نگهداری و پرورش ۱۰۰کندو زنبورعسل است , در این طرح زمین و ساخت و سازی در نظر گرفته نشده است ,مطالعات این طرح برای ایجاد مزرعه زنبورعسل بر اساس ۱۰۰کندو است , این طرح مناسب گرفتن وام زنبورداری و همچنین گرفتن مجوز زنبورداری می‌باشد.
مقدمه ای در مورد طرح توجیهی زنبورداری
بسیاری از مردم تمایل به راه‌اندازی یک کسب‌وکار کوچک و موفق دارند که بتوانند با سرمایه کم هم آن را ره اندازی کنند , زنبورداری ازجمله رشته‌های پرطرفداری درزمینهٔ کشاورزی است که می‌توان با سرمایه کم و مقیاس کوچک هم راه‌اندازی کرد و به‌مرور با گسترش کار سود و بازدهی آن را نیز افزایش داد .
ایده مزرعه زنبورداری,یکی از امیدوارکننده ترین پروژه‌های کوچک درزمینهٔ کشاورزی است که نیازهای اساسی اقتصادی و زیست‌محیطی آن تا حدودی در همه‌جا فراهم است . که عمدتاً وابسته به زنبورعسل برای تولید عسل و موم است که محصولات مصرفی هستند که علاوه بر امکان فروش عسل و محصولات جانبی میتواند سود زیادی در بازارهای داخلی و حتی بین‌المللی داشته باشد.
ازاین‌رو با توجه به نیاز شدید به توسعه روستایی، این پروژه میتواند یکی از پروژه‌هایی باشد که با الزامات واقعیت محلی همسو بوده و به دنبال بهبود آن‌هاست. همچنین فایده زنبورعسل را در گرده‌افشانی گیاهان و محصولات کشاورزی هنگام جستجوی غذا را نمی‌توان نادیده گرفت.
زنبورداری
در طرح توجیهی زنبورداری بهتر است اول بدانیم که زنبور داری چیست؟
طرح توجیهی زنبورداری گفته شده ،زنبورداری شاخه‌ای از کشاورزی است که پرورش زنبورهای عسل باهدف تولید عسل انجام می‌شود.
زنبوردار از زنبورها مراقبت میکند، غذا و آب سالم در اختیار آنها می‌گذارند و از محل زندگی آنها مراقبت میکند.
عسل، گرده، موم، ژل رویال و غیره محصولاتی هستند که در زنبورداری می‌توان به آنها دست‌یافت زنبورداری با توجه به تنوع گونه‌های زنبورعسل، آب‌وهوا و سطح توسعه اقتصادی متفاوت است.
نگهداری زنبورعسل در طرح توجیهی زنبورداری
زنبورعسل نیاز به مراقبت خاصی ندارد، زیرا زنبورها به‌تنهایی بسیاری از کارهای ضروری مانند آوردن غذا و آب، تمیز کردن، ترمیم شکاف‌های کندو، را خودشان انجام می‌دهند و تنها کاری که زنبوردار باید انجام دهد :
نگهداری زنبور عسل در طرح توجیهی زنبورداری
- انتخاب محل مناسب برای قرار دادن کندوها، زیرا باید حداقل ۳۰ متر از جاده‌ها و مکان‌هایی که سروصدا زیاد است فاصله داشته باشد .
- در اطراف محل، حصاری تعبیه شود تا زنبورها را در برابر آن محافظت کند.
- حیوانات و مردم و همچنین برای محافظت از مردم در برابر زنبورها سایر مواردی که در محل کندوها باید در نظر گرفت.
- قرار دادن کندو در نزدیکی درختان و درختچه‌هایی که منابع خوبی از شهد و گرده دارند. قرار دادن کندوها به سمت شرق یا جنوب و ایجاد بادگیر از سمت شمالی همچنین توصیه می‌شود آن را در نزدیکی درختان برگ‌ریز قرار دهید که نور خورشید در فصل زمستان از آن عبور کند و در هنگام ظهر برای آنها سایه ایجاد کند.
- تابستان کندو را در ارتفاع حدود ۴۶سانتی‌متری از سطح زمین قرار دهید تا احتمال آسیب جوندگان به آن کاهش یابد.
- تهیه منبع آب در نزدیکی کندو مانند استخر، حوضچه و غیره.
- محافظت از کندو در برابر رطوبت که ممکن است باعث بیماری زنبورها شود، با قرار دادن آن در یک مسیر کمی کج شده برای جلوگیری از تجمع آب در داخل آن, با در نظر گرفتن تهویه آن، با باز کردن درب کندوها.
- از کندوها در برابر آفات و بیماری‌ها محافظت کنید: آویزان کردن کندو با استفاده از سیم‌های محکم برای محافظت از زنبورها در برابر حشرات و کندوهای ضعیفی که نمی‌توان آنها را به پایه محکم آویزان کرد.
- بستن ورودی کندو با توری درشت برای جلوگیری از ورود موش و مارمولک و درعین‌حال باید توری به نحوی باشد که مانع حرکت و خروج زنبورها نشود.
- برای کاهش انتقال بیماری‌های زنبورعسل بین آنها از ردیف‌های طولانی و مستقیم در کندوها خودداری کنید.
- اطمینان حاصل کنید که پاهای نگهدارنده در قوطی‌های حاوی روغن‌موتور قرار می‌گیرند تا از رسیدن حشراتی مانند مورچه‌ها به آنها جلوگیری شود.
عواملی در طرح توجیهی زنبورداری موثر است که عبارتند از:
- چراگاه: اولین عامل مؤثر برای برداشت بیشتر محصول عسل است.
- آب و هوا: زنبوردار با استفاده از مشاهدات و تجربیات چند ساله خود می تواند هوای منطقه، وضع گل ها و زمان گلدهی را به صورت تقویم چراگاهی درآورد و پیش بینی لازم را انجام دهد.
- نژاد زنبور: با استفاده از روش های صحیح پرورش ملکه، می توان ملکه هایی را که دارای صفات و مشخصات مطلوب برای منطقه هستند انتخاب کرد. یعنی انتخاب ملکه ای که نسبت به تغییر وضع هوا و گل های منطقه محدودیتی در تخم گذاری نداشته باشد.
- نوع کندو: نوع کندو در کیفیت و کمیت فعالیت زنبورها و نیز در میزان تولید عسل تاثیر فراوانی دارد.
- روش کار با کندو: روش کار با کندو یعنی زمان لازم برای بازدید و بررسی کندو را باید به حداقل ممکن رساند و پیوسته سعی کرد که وقت صرف شده برای این بررسی ها، معقولانه و اقتصادی باشد. یعنی با در نظر گرفتن تمام جوانب، وضعیت کندوها طوری آماده شوند که در زمان مناسب بتوان آن ها را برای استفاده از چراگاه های زنبورداری آماده کرد.
ملکه زنبورعسل در طرح توجیهی زنبورداری
وظایف ملکه در در طرح توجیهی زنبورداری:
درطرح توجیهی زنبورداری، ملکه زنبورعسل مهمترین عضو یک زنبورداری است ، زیرا ملکه‌ای که از سلامتی خوبی برخوردار است میتواند به تعداد کافی تخم بگذارد، تعداد زنبورهای هر زنبورداری در طول تابستان افزایش می‌یابد. تعداد زنبورهای کارگر ماده از تعداد زنبورهای نر بیشتر است, زیرا این زنبورهای کارگر هستند که وظایف لازم برای حفظ کندو سالم و پربار را انجام می‌دهند و ازجمله این وظایف است. هستند
چگونگی تبدیل شهد به عسل در طرح توجیهی زنبورداری:
زنبور عسل چگونه شهد گلها را به عسل تبدیل میکند ؟
در این طرح توجیهی زنبورداری می خواهیم بدانیم راجع به مراحل تبدیل شهد به عسل صحبت کنیم:
عسل محصول اصلي زنبورعسل هست كه زنبورعسل آن را از تبديل و فرآوري شهدي كه جمع آوري كرده است توليد مي كند و در استوانه هاي شش ضلعي ذخيره مي كند. در کنار عسل ، محصولاتی نظیر ژل رویال ، بره موم و همینطور زهر زنبور عسل نیز میتواند در زنبورداری ها تولید شود .
شهد گیاهان از 80 درصد آب و بعضي انواع قندهاي مركب مثل ساكارز تشكيل شده است. بسياري از گياهان از شهد براي جذب حشراتي مثل زنبورعسل استفاده مي كنند تا بر روي گل بنشينند و عمل گرده افشاني را انجام دهند.
در فرايند جمع آوري شهد، زنبورعسل گرده گل را از گلي به گل ديگر انتقال مي دهد و عمل گرده افشاني را به انجام مي رساند.
فرايند توليد عسل توسط زنبور عسل پيچيده است. زنبورهاي كارگر به وسيله زبان خرطوم مانند خود شهد را از درون گل ها مي مكند و در كيسه عسلي خود كه در واقع شكم دوم زنبورعسل هست دخيره مي كنند. در اين كيسه شهد با آنزيم ها و بزاق زنبورعسل مخلوط مي شود.
زنبورهاي عسل دو شكم دارند يك شكم كه از آن براي ذخيره شهد استفاده مي كنند و شكم ديگر كه براي هضم غذاي خودشان هست. شكم دوم زنبورعسل مي تواند حدود 70 ميلي گرم شهد ذخيره كند يعني معادل وزن خود زنبور! و براي اينكه اين شكمش را پر از شهد كند بايد از حدود 100 تا 150 گل بازديد كند.
وقتي زنبور عسل به كندو مي رسد شهد جمع آوري شده را به زنبورهاي كارگر داخل كندو منتقل مي كند و يا به صورت نارس آن را رها مي كند و مجددا به سمت جمع آوري شهد مي رود.
زنبورهاي داخل كندو شهد موجود در شكم زنبور ديگر را مي مكند و به طور مرتب اين شهد را دهان به دهان مي كنند و آن را با آنزيم هاي خاصي كه بدنشان ترشح مي كند مخلوط مي كنند و در طي اين فرايند قندهاي مركب موجود در شهد را به قندهاي ساده تبديل مي كنند.
بيشتر قند مركب موجود در شهد ، ساكارز مي باشد و درواقع ساكارز تركيب فروكتوز و گلوكز مي باشد و زنبورعسل با ترشح آنزيم هاي خاص ساكارز را تبديل به فروكتوز و گلوكز مي كند. اين كار زنبورعسل باعث مي شود كه مصرف شهد براي زنبورها راحت تر شده و در مقابل حمله باكتري ها هم ايمن شود
روش شگفت انگیز زنبورهای عسل برای غلیظ کردن عسل در طرح توجیهی زنبورداری:
در طرح توجیهی زنبورداری روش هایی برای تغلیظ وجود داردکه عبارتند از:
اما عسل چگونه تغليظ مي شود؟ به خاطر بال زدن سريع زنبورها آب اضافي موجود در عسل تبخير مي شود و به حدود 18 درصد مي رسد. جالب است بدانيد كه زنبورعسل هرگز نمي خوابد و اگر شما در شب بين كندوها قدم بزنيد صداي وزوز زنبورها كه مشغول تبخير آب عسل و يا دهان به دهان كردن آن مي باشند ميشنويد.
بعد از اينكه زنبورعسل ساكارز را تبديل به فروكتوز و گلوكز كرد و عسل را هم تغليظ كرد آن را در خانه هاي شش ضلعي ذخيره ميكند و با لايه اي از موم نازك كه ما به آن پولك مي گوييم درب استوانه را پلمپ مي كند تا زماني كه يا خود زنبورها عسل را بخورند و يا زنبوردار عسل را برداشت كند.
چرا عسل تولید شده در مناطق مرطوب و ساحلی رقیق تر از عسل مناطق کوهستانی و خشک است ؟
در طرح توجیهی زنبورداری به این نکته اشاره شده است که چه مناطقی برای زنبور داری مهم هستند:
در طرح توجیهی زنبورداری بد نيست بدانيم كه در مناطقي از كشور كه رطوبت موجود در هوا بسيار بالاست و نزديك دريا هستند زنبور نمي تواند ميزان آب را به مقدار مطلوب برساند و به همين دليل اين عسل ها رقيق تر هستند اما در مناطق كوهستاني و خشك زنبور به راحتي رطوبت عسل را كنترل مي كند.
در اینجا قبل از اینکه به بررسی ابعاد فنی پرورش زنبور عسل بپردازیم ، به بررسی تفصیلی مواد اولیه و نیروی انسانی مورد نیاز زنبورداری و همینطور زمین و محوطه سازی و ساختمانها و تجهیزات و تاسیسات مورد نیاز یک واحد زنبورداری ۱۴۰تنی خواهیم پرداخت و پس از آن به بیان روشهای زنبورداری و نکات طلایی درباره زنبور داری میپردازیم .
در طرح توجیهی زنبورداری اشارره شده است که چند نوع زنبور در یک کندو وجود دارد و وظیفه ی زنبور نر در کندو چیست ؟
در هر کندو سه نوع زنبور وجود دارد که عبارتند از زنبور کارگر ، زنبور نر و زنبور ملکه .
مهم ترین زنبور در هر کندو زنبور ملکه می باشد که ، وظیفه رهبری کندو را دارد . درصورتی که در کندویی ملکه وجود نداشته باشد ، زنبور های کارگر شهد گل را جمع آوری نخواهند کرد و عسل تولید نمی کنند .
در صورتی که در داخل کندو تخم روز وجود داشته باشد ، زنبور ها برای ملکه جدید شفیره ملکه تولید می کنند . اما اگر ملکه و یا تخم روز در کندو وجود نداشته باشد ، کل کندو از هم پاشیده خواهد شد .
زنبور های کارگر ماده هستند . در واقع زنبور های نر فقط وظیفه دارند ملکه را بارور نمایند و هیچ کار دیگری انجام نمی دهند .
ملکه زنبور عسل خیلی راحت قابل شناسایی است ، ملکه نسبت به زنبور های نر و کارگر دراز تر و از زنبور های کارگر درشت تر است . طول بال های ملکه کوتاه تر بوده و نیش آن کمی خمیده تر می باشد . ملکه از نیش خود برای ازبین بردن ملکه های رقیب استفاده می کند .
در این مرحله با زبان ساده به بیان نکات مهمی در زمینه روشهای نوین و علمی زنبورداری و پرورش و تکثیر زنبور عسل خواهیم پرداخت اما در صورتی که قصد احداث یک واحد زنبورستان را دارید توصیه میکنیم حتما (( صفحه آموزش جامع و کاربردی پرورش زنبور عسل و احداث زنبورداری )) را مطالعه نمایید ، در ای صفحه دهها کتاب بسیارکاربردی و جامع در زمینه های مختلف زنبورداری برای شما کاربران عزیز وبسایت قرار دادیم تا بتوانید زنبورداری را از ۰تا ۱۰۰و با روشهای مدرن و علمی بیاموزید.
طرح توجیهی زنبورداری از نظر فنی چند نوع عسل وجود دارد ؟
در طرح توجیهی زنبورداری انواع مختلف عسل بر اساس موادی که زنبور از آن تغذیه کرده و یا زمانی که عسل تولید شده ، به شرح زیر میباشند :
عسل طبیعی :
عسل طبيعي؛ از ماده شيريني كه زنبورعسل تنها از شهد گل ها و گياهان جمع آوري كرده و پس از دگرگوني هاي لازم، در سلول هاي مومي شان در كندو ذخيره كرده باشد، توليد مي شود.
عسل تغذیه ای :
عسل تغذيه اي؛ از ماده ي شيريني كه زنبور عسل علاوه بر استفاده از شهد گل ها و گياهان از شربت، شكر و … كه در اختيار آنها مي گذارند، استفاده كرده باشد. اين گونه عسل قطعا كيفيت و خواص عسل طبيعي را ندارد اما متاسفانه در فروشگاه هاي مواد غذايي به فراواني عرضه شده و به دليل قيمت مناسب با اقبال عمومي مواجه مي شود.
عسل تقلبی :
عسل تقلبي؛ مايعي است شيرين شبيه عسل كه از گلوكز تجاري، شكر، اسيد ستريك، اسانس و … كه پس از پخته شدن به دست مي آيد. در تهيه و توليد اين شبه عسل، زنبور هيچ دخالتي ندارد و در آزمايشگاه به آساني قابل شناسايي است. اين گونه شبه عسل ها نه تنها فاقد هرگونه خاصيت درماني غذايي است بلكه براي سلامتي انسان زيان آور است.
متاسفانه شبه عسل ها به صورت گسترده توليد و به بازار عرضه شده و به دليل قيمت ارزان (هر كيلو سه تا 5000 تومان) با استقبال مصرف كنندگان روبه رو مي شود.
با توجه به هزينه هاي توليد عسل طبيعي (هزينه كوچ، نگهداري، توسعه و تجهيز زنبورستان ها، دستمزد زنبورداران حرفه اي، بسته بندي و …) قيمت عسل طبيعي بايد منطقي باشد.
عسل تک گل :
عسل تك گل؛ به عسلي مي گويند كه زنبور عسل ،شهد را از روي يك نوع گل جمع آوري كرده باشد مانند عسل آويشن، اقاقيا، سدر (كنار)، گون، مركبات و … اين گونه عسل كاربرد درماني داشته و معمولا قيمت بالاتري نسبت به عسل هاي ديگر دارد.
عسل صد درصد تك گل كمياب است و در بيشتر عسل هاي تك گل مقدار اندكي از شهد گل هاي پراكنده در هرمنطقه وجود دارد.
عسل چهل گیاه :
عسل چهل گياه؛ عسلي كه زنبور عسل، شهد را از روي گل هاي گوناگون جمع آوري كرده باشد يا چند عسل تك گل را طبق فرمول خاص (كه از نظر خواص، رنگ، عطر و سعم مطابق ذائقه ي بيشتر مصرف كنندگان باشد) با يكديگر مخلوط كنند .اين گونه از عسل طبيعي نيز كاربرد درماني دارد.
عسل موم دار :
عسل موم دار؛ چون سرشار از گرده ي گل، بر موم و موم طبيعي بوده و حرارت نديده است از نظر خاصيت، طعم و عطر كيفيت بالايي دارد. به دليل استفاده از دارو براي بهبود و درمان بيماري هاي زنبور عسل و رسوب درصدي از آن در موم شان، بهتر است از مصرف پيوسته ي اين گونه ي عسل (حداكثر 01 درصد ميزان مصرف) خودداري شود.
متاسفانه افراد سودجو با دستگاه هاي موم ساز و پارافين (ماده ي اوليه كه در تهيه شمع به كار مي رود) شبه موم تقلبي ساخته و با قرار دادن مقداري از اين موم هاي پارافيني در شبه عسل تقلبي، موجب گمراهي مصرف كنندگان را فراهم مي آورند.
عسل بهاره و پاییزه :
عسل بهاره؛ به عسلي مي گويند كه در اواخر فصل بهار به دست آمده باشد، مانند عسل مركبات، اقاقيا و درختان ميوه اي مانند زردآلو، گلابي، بادام و…
عسل پاييزه؛ عسلي كه از اوايل تابستان تا ميانه ي پاييز به وسيله زنبور توليد شده و بيشتر از شهد گياهان صحرايي است.
تولید
موم موردنیاز برای ساخت شانه‌های عسل در طرح توجیهی زنبورداری
- جمع‌آوری بره موم از جوانه‌های درخت برای استفاده در بستن شکاف‌ها،
- تهویه و خنک کردن کندو در هنگام افزایش دمای تابستان،
- تغذیه لاروها،
- محافظت از ورودی کندو و جمع‌آوری شهد و گرده.
- یک زنبورداری با توانایی تولید مقدار کافی عسل نیز مشخص می‌شود که بقای اعضای کندو را در طول زمستان تضمین میکند، زیرا شایع‌ترین دلیل مرگ زنبورها در زمستان گرسنگی است .
تولید عسل در طرح توجیهی زنبورداری:
هدف اولیه زنبورداری برداشت عسل است. عسل یک شیرین کننده لذیذ و مغذی است که می توان آن را به عنوان غذا مصرف کرد یا در غذاهای مختلف از آن استفاده کرد. زنبورداران عسل را با استخراج آن از لانه زنبورهای داخل کندوها جمع آوری می کنند.
خدمات گرده افشانی در طرح توجیهی زنبورداری::
زنبورهای عسل گرده افشان ضروری برای بسیاری از گیاهان گلدار هستند. آنها گرده را از قسمت‌های نر گلها به قسمت‌های ماده منتقل میکنند و امکان لقاح و تولید میوه یا دانه را فراهم میکنند. زنبورداران با اجاره یا تهیه کندوهای زنبور عسل برای گرده افشانی محصولات، نقش مهمی در حمایت از صنایع کشاورزی و باغداری ایفا می کنند. این خدمات به بهبود عملکرد و کیفیت محصول کمک می کند.
زنبورداران با نگهداری کندوها در نزدیکی مناطق کشاورزی یا باغ ها خدمات ضروری گرده افشانی را ارائه می دهند. این به افزایش عملکرد محصول، بهبود تشکیل میوه و افزایش کیفیت میوه ها و سبزیجات کمک می کند.
تولید موم زنبور عسل در طرح توجیهی زنبورداری::
موم یک ماده طبیعی است که توسط زنبورهای عسل برای ساختن لانه زنبور عسل ترشح می شود. کاربردهای مختلفی از جمله شمع سازی، لوازم آرایشی، محصولات مراقبت از پوست، داروسازی و حتی هنر دارد. زنبورداران هنگام استخراج عسل موم زنبور عسل را جمع آوری می کنند و می توانند آن را بفروشند یا برای مصارف خود استفاده کنند.
بره موم در طرح توجیهی زنبورداری:
زنبورهارزین درختان را جمع آوری می کنند و آن را با موم، گرده و آنزیم ها مخلوط می کنند تا بره موم ایجاد کنند. بره موم خاصیت ضد میکروبی دارد و زنبورها از آن برای بستن ترک ها و محافظت کندو در برابر بیماری ها استفاده می کنند. همچنین دارای کاربردهای دارویی بالقوه مختلفی است و در محصولاتی مانند داروهای گیاهی، لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از دهان یافت می شود.
ژل رویال در طرح توجیهی زنبورداری:
ژل رویال ترشحی است که توسط زنبورهای کارگر جوان تولید می شود و به لارو ملکه تغذیه می شود. بسیار مغذی است و به رشد و نگهداری زنبورهای ملکه کمک می کند. برخی از زنبورداران ژل رویال را برای فروش به عنوان مکمل سلامتی یا برای استفاده در لوازم آرایشی و طب جایگزین جمع آوری می کنند.
طرح توجیهی زنبورداری به منظور آموزش و پژوهش:
زنبورداری به عنوان یک ابزار آموزشی و منبع تحقیقاتی عمل می کند. بسیاری از زنبورداران و سازمان ها دوره ها و کارگاه های زنبورداری را برای آموزش مردم در مورد زنبورها، گرده افشانی و اهمیت زنبورهای عسل در اکوسیستم ها ارائه می دهند. زنبورداری همچنین فرصت هایی را برای تحقیقات علمی، مطالعه رفتار زنبور عسل، سلامت کندو و اثرات زیست محیطی فراهم می کند.
نظارت بر محیط زیست در طرح توجیهی زنبورداری :
زنبورداری با ترویج شیوه های پایدار، نظارت بر محیط زیست را ترویج می کند. زنبورها به حفظ تعادل اکوسیستم، حفظ تنوع گیاهی و کمک به سلامت کلی اکوسیستم کمک می کنند. علاوه بر این، زنبورداری را می‌توان با استفاده از روشهای ارگانیک و دوستدار زنبور عسل، کاهش وابستگی به آفت‌کش‌ها و مواد شیمیایی مضر انجام داد.
حفاظت از تنوع زیستی در طرح توجیهی زنبورداری:
زنبورها گرده افشان های مهمی برای گل های وحشی و گیاهان در اکوسیستم های طبیعی هستند. زنبورداران با حفظ کندوها به طور غیرمستقیم با حمایت از تولید مثل و بقای گونه های مختلف گیاهی به حفظ تنوع زیستی کمک می کنند.
تولید درآمد در طرح توجیهی زنبورداری:
زنبورداری می تواند یک شرکت سودآور باشد. زنبورداران می توانند عسل، موم، گرده، ژل رویال، بره موم و سایر محصولات مرتبط با زنبور عسل را بفروشند. تقاضا برای عسل محلی، خام و محصولات طبیعی در سال‌های اخیر افزایش یافته است و فرصت‌های بالقوه‌ای را برای درآمدزایی برای زنبورداران کوچک فراهم کرده است
طرح پرورش زنبور عسل در طرح توجیهی زنبورداری
تدوین طرح پرورش زنبور عسل یکی از هزاران طرح رایگان مهندسین مشاور پیشرو می‌باشد که طرح توجیهی زنبور عسل برای سرمایه گذاران و علاقمندان به زنبورداری تهیه و تنظیم شده است لذا باید بدانید زنبورهای عسل نوعی زنبور عسل معمولی هستند که کار جمع آوری شهد گل در کندو را انجام می‌دهند و در فارسی به زنبورهای عسل منگ، منج و مگس انگبین نیز گفته می‌شود لذا زنبورهای موجود در هر کندو یکی از سه نوع زنبور ملکه و زنبورهای نر و زنبورهای کارگر هستند.
ملکه زنبور عسل یکی از مهمترین گونه‌های کندو و رهبر کندو است اگر ملکه وجود نداشته باشد زنبورهای کارگر شهد جمع آوری کرده و عسل تولید میکنند بنابراین اگر در طول روز تخم در داخل کندو وجود داشته باشد زنبورها شروع به تولید یک شفیره زنبور عسل برای تولید یک ملکه جدید میکنند در غیر این صورت کل سلول از بین می‌رود در ادامه زنبورهای کارگر ماده همانطور که از نامشان پیداست کل کار جمع آوری و تولید عسل بر عهده آنها است و زنبورهای نر فقط برای بارور کردن ملکه هستند و کار دیگری انجام نمی‌دهند، اینها موارد بسیار مهمی هستند که در طرح توجیهی زنبور عسل برای سرمایه گذاران این تجارت عنوان شده است.
در طرح توجیهی زنبورداری به گونه‌های مختلف زنبوراشاره شده است:
- زنبور عسل معمولی یا اروپایی
گونه‌های مختلف این دسته در طرح توجیهی زنبورداری:
- زنبور عسل سیاه
- زنبور عسل ایتالیایی یا زنبور طلایی
- زنبور عسل قفقازی
- زنبور عسل کارنیولان
- زنبور عسل ایرانی
- زنبور عسل شرقی یا هندی
- زنبور عسل بزرگ
- زنبور عسل کوچک
نکته: زنبور عسل اروپایی یا معمولی مهمترین گونه زنبور عسل شناسایی شده در جهان است که بیشتر مباحث طرح توجیهی زنبورداری یا زنبور عسل به این گونه از زنبور عسل مربوط می‌شود.
ویژگی‌های عسل طبیعی در طرح توجیهی زنبورداری
معرفی ویژگی‌های عسل طبیعی بسیار زیاد است که به عنوان مثال خیلی‌ها فکر میکنند عسل طبیعی عسل بدون قند است و سخت است اما این تفکر اشتباه است از آنجایی که عسل طبیعی در معرض حرارت قرار نمی‌گیرد ظرف یک تا سه ماه قند را تبدیل میکند که تولیدکنندگان ۹۰درصد عسل موجود در بازار را گرم میکنند تا از شیرین شدن آن جلوگیری کنند زیرا اکثر مردم با خواص عسل طبیعی آشنا نیستند و عسل شیرین شده را خریداری میکنند در صورتیکه عسل مرغوب باید صاف و با غلظت کم باشد لذا تمام این موارد در طرح توجیهی زنبور عسل جهت آگاهی و آموزش کارآفرینان این حرفه به تفصیل بیان شده است.
از آنجایی که قندهای موجود در عسل طبیعی مولکول‌های کوچکی هستند که اگر ظرف این عسل کج شود به راحتی از ظرف پایینی خارج می‌شود اما عسلی که با تغذیه زنبورها شکر تولید میکند نسبت زیادی قند مولکولی دارد و غلیظ به نظر می‌رسد و اگرچه تشخیص عسل باکیفیت دشوار است و تنها با آزمایش و نمونه‌های عسل می‌توان به آن دست یافت ولی راه‌هایی وجود دارد که افراد عادی می‌توانند عسل باکیفیت را تا حدی از سایر عسل‌ها تشخیص دهند که یکی از آن راه‌ها این است که اگر عسل خوب را در آب سرد قرار دهیم در آب سرد سفت‌تر می‌شود.
- شاه انگبین: نوعی غذایی است که توسط زنبورهای عسل تهیه می‌شود و معمولا همه لاروها در سه روز اول زندگی با ژل رویال تغذیه می‌شوند.
- بره موم: ماده ای موم مانند است که توسط زنبورهای عسل تولید می‌شود خمیری چسبناک با بوی مطبوع و رنگ آن از سبز تا قهوه ای تیره متغیر است که رنگ و بوی بره موم در مناطق مختلف متفاوت است همچنین خواص آن به نوع گیاهان هر منطقه بستگی دارد و بره موم در هوای سرد شکننده و هوای گرم نرم چسبنده می‌شود.
درآمد طرح پرورش زنبور در طرح توجیهی زنبورداری
میزان درآمد طرح پرورش زنبور عسل برای کسانی که می‌خواهند زنبورداری را شروع کنند مهم است لذا میبایست بر اساس طرح توجیهی زنبور عسل در سال اول با ۳تا ۶کلنی شروع کنند و در عین حال که مشغول زندگی هستند بتوانند با زنبورداری آشنا شوند به نوعی باید در سال اول کارآموزی انجام دهند و با مطالعه کتاب‌های زنبورداری، وب سایت‌ها، مشاوره و آموزش از کسانی که تجربه زیادی در این شغل دارند توانایی خود را در این شغل محک بزنند همچنین اگر بخواهند در سال دوم با ۲۰الی ۳۰سلول به عنوان شغل دوم به عنوان کمک هزینه زندگی به کار خود ادامه دهند و با آزمایش کسب تجربه از آسیب‌های احتمالی و علت یابی و استفاده از چیزهای مفید برای آینده آماده شوند و سال هر سلول به نرخ روز محاسبه می‌شود.
انتخاب محل زنبورستان در طرح توجیهی زنبورداری
برای انتخاب محل زنبورستان و شروع کار ابتدا باید بدانید که قصد دارید سلول‌ها را در کجا قرار دهید و چه محیطی برای زنبورها مناسب است و نیاز کلنی را برآورده میکند همچنین طبق طرح توجیهی زنبور عسل منطقه مورد نظر باید سرشار از شهد گرده مناسب برای زنبورداری باشد همچنین محیطی بدون گل و گیاه یا محیطی با گل و گیاه کم یا فقط یک دوره کوتاه از سال برای زنبورداری مناسب نیست و ضروری‌ترین بخش زنبورداری داشتن محیط مناسب است و مکانی که در اکثر فصول سال گل زیاد باشد برای این کار مناسب است.
بهترین مکان برای استقرار زنبورهای عسل باغ یا مزارع بزرگی است که فرزندان آنها باید توسط زنبورهای عسل گرده افشانی شوند در این صورت بهترین بازده فرآوری را از زنبورستان خواهید داشت چون فرآوری عسل با کارکرد زنبورها و فضایی که در آن قرار دارند رابطه مستقیم دارد و اگر بهترین زنبوردار باشید اما محیط فاقد گل و گیاه باشد موفق نخواهید شد زیرا زنبورها مانند سایر موجودات زنده به آب نیاز دارند و هر چه آب تمیز و سالم‌تر در دسترس باشد، کندوها کارآمدتر و زنبورستان بهتر است.
بهداشت منطقه زنبورستان در طرح توجیهی زنبورداری
زنبور عسل نیز مانند سایر حیوانات نسبت به برخی از بیماری ها حساس است. متاسفانه بیشتر بیماری ها باعث انهدام بخش مهم یا تمامی جمعیت زنبورها می شود و خسارت زیادی به زنبوردار وارد می کند. بنابراین اقتصادی ترین اقدام برای جلوگیری از ابتلای زنبورها به بیماری، توجه زنبوردار به بهداشت منطقه است.
در طرح توجیهی زنبورداری به مکان هایی که برای پرورش زنبورعسل مناسب نیستند عبارتند از:
گاوداری ها، مرغداری ها، کارخانه های مواد شیمیایی، کارگاه های تولید کود کمپوست و مکان های نزدیک به محل تخلیه زباله یا مزارعی که با آب فاضلاب آبیاری می شوند (زیرا بوی بد زنبور را فراری می دهد).
بیماری‌های زنبور عسل در طرح توجیهی زنبورداری
توجه به بیماری‌های زنبور عسل که معمولا بین ۳۰الی ۴۰نوع بیماری می‌باشد از مهمترین موضوعات در طرح توجیهی زنبور عسل به شمار می‌رود چون این حشره مانند سایر حیوانات که به برخی بیماری‌ها حساس هستند در خطر انقراض قرار دارند که متاسفانه اکثر بیماری‌ها باعث از بین رفتن قسمت مهم یا کل کلنی زنبور عسل می‌شوند که ضمن آسیب رساندن به زنبوردار می‌توانند درمان شوند.
اقتصادی‌ترین عملکرد برای پیشگیری و جلوگیری از بیمار شدن زنبور عسل دقت زنبوردار به سلامت منطقه است و مجاورت با مرغداری‌ها یا دامداری‌ها، کارخانه‌های شیمیایی یا کود، محل‌های دفع زباله یا مزارع آبیاری شده با فاضلاب که برای زنبورداری مناسب نیست زیرا بوی بد زنبورها را می‌راند و ممکن است به کندو برنگردند.
زنبورها با توجه به شعاع پروازشان ممکن است تا پنج کیلومتر از زنبورستان دور شوند اما نزدیکی زنبورستان در فاصله ۵۰۰متری منازل مسکونی مشکلاتی را ایجاد میکند مشکلاتی مانند ورود به منازل به دلیل وجود مواد شیرین و ایجاد مشکل برای ساکنین و یا عدم توانایی زنبور در خروج از خانه که در این حالت با تخریب آن همراه است.
طرح توجیهی زنبورداری زنبورعسل
داشتن طرح توجیهی زنبور عسل در واقع یک مزیت است که می‌توانید بسته به سهمیه منطقه خود و تعداد کندوها بیمه دولتی یا بیمه اجتماعی دریافت کنید همچنین می‌توانید از جهاد کشاورزی تسهیلات بگیرید تا در کنار سایر مشاغل فعال در این زمینه شروع به کار کنید و به صورت حرفه ای در آموزش صنعت زنبورداری که در سراسر کشور برگزار می‌گردد شرکت کنید لذا پرورش زنبور عسل پتانسیل کسب درآمد بدون مشکل را داراست که زمینی به مساحت ۱۱۰ایی ۱۶۰متر مربع برای شروع کافی است اما باید برای سال‌های بعد توسعه یابد زیرا تولید در فضای محدود چندان مقرون به صرفه نیست و مساحت محل کار حدود ۱۶۰۰متر مربع است.
سرمایه مورد نیاز برای راه اندازی زنبورداری در طرح توجیهی زنبورداری
در طرح توجیهی زنبورداری به سرمایه مورد نیاز برای شروع زنبورداری به دلیل عدم نیاز به خرید زمین و تجهیزات سنگین، نسبت به بسیاری از حوزه‌های کسب و کار، به میزان بالا نمی‌رود. شما می‌توانید با تعداد کمی کندو، کسب و کار خود را آغاز کرده و در آینده آن را گسترش دهید. سرمایه مورد نیاز برای شروع این کسب و کار، تقریباً در حدود ۲۵۰ میلیون تومان تخمین زده می‌شود.
درآمد حاصل از زنبورداری درطرح توجیهی زنبورداری
به میزان سرمایه و هزینه‌هایی که در این حوزه صرف می‌کنید، متغیر است. شروع کار با تعداد کمی کندو میتواند مقدار درآمد را تحت تأثیر قرار دهد؛ به عبارت دیگر، اگر با بیست کندو یا صد کندو شروع کنید، درآمد کسب شده متفاوت خواهد بود. همچنین، تصمیم به تولید فرآورده‌های زنبور عسل نیز میتواند تأثیر بسزایی بر درآمد شما داشته باشد. نحوه فروش محصولات نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و لازم است به آن با دقت توجه نمایید. اما با وجود این چالشات، شغل زنبورداری با میزان سوددهی بالایی تا حدود ۷۰ درصد همراه است.
هزینه های راه‌اندازی زنبورداری طرح توجیهی زنبورداری کدام اند؟
در هر کسب‌وکاری مهمترین مسئله برای کارآفرین هزینه‌های راه‌اندازی کسب‌وکار است و بعدازآن میزان درآمد و سود آن کسب‌وکار است، در کار زنبورداری نیز برای زنبورداری مهم است که بداند کل هزینه راه‌اندازی زنبورداری چقدر است ؟
نیازها و هزینه‌های راه‌اندازی زنبورعسل عبارت‌اند از:هزینه‌های خدمات، ماشین‌آلات، منابع انسانی و مالی، علاوه بر مواد اولیه.
هزینه راه‌اندازی زنبورداری شامل هزینه‌های آماده‌سازی مکان مناسب , هزینه‌های خرید کندوها , هزینه‌های مربوط به تهیه تجهیزات مثل لباس، روپوش، روبند و دستکش و هزینه‌های خوراک و نگهداری زنبورها در طول سال است .
که البته این هزینه‌ها با توجه به تعداد کندوها متغیر است و هرچقدر تعداد کندوها بیشتر باشد هزینه‌های راه‌اندازی و نگهداری نیز به مراتب بیشتر می‌شود.
نکته‌ای که باید به آن توجه کنید تغذیه کلنی‌ها است. وقتی کلنی را راه‌اندازی می‌کنید و سال کاملاً آفتابی نیست یا فصل تهیه شهد به دلایلی قطع‌شده است، مطمئن شوید که عسل کافی در کندو باقی می‌گذارید. در زمستان، حتماً به زنبورها غذا دهید، حتی اگر احساس کنید که این کار اضافی است.
در طرح توجیهی زنبورداری به میزان برداشت عسل از هر کندو اشاره شده است
به طور متوسط، یک کندوی زنبورعسل باید سالانه بین ۱۵تا ۳۰کیلو عسل تولید کند، اگرچه ممکن است در سال اول برداشت زیادی نتوانید داشته باشید , زیرا زنبورها باید به‌اندازه کافی ذخیره کنند تا آن را در زمستان بگذرانند. بنابراین در سال اول کسب‌وکار، زنبورها ممکن است فقط بتوانند عسل کافی برای خود بسازند.
نکات مهم برای موفقیت پروژه زنبورداری در طرح توجیهی زنبورداری
برای ورود به زنبورداری باید آمادگی لازم را برای ارزیابی سلامت کلنی خود داشته باشید و اقدامات مناسبی را برای مقابله با هرگونه اثرات منفی انجام دهید. این نیاز به سطح معینی از دانش، تجربه زیاد و بررسی و کسب تجربه در این زمینه دارد.
اهمیت رعایت فاصله زنبورستان ها از یکدیگر در طرح توجیهی زنبورداری
رعایت فاصله زنبورستان ها از یکدیگر مسئله مهمی است. به عنوان مثال در شرایطی که بیماری های مسری در زنبورستان های مجاور شیوع می یابد، می توان بیماری را کنترل کرد. پس حداقل فاصله زنبورستان ها از یکدیگر در هر منطقه باید شش کیلومتر باشد.
در طرح توجیهی زنبورداری به اهمیت رعایت فاصله در زنبورستان ها:
- جلوگیری از شیوع بیماری های مسری.
- تولید عسل بیشتر با استفاده از منابع شهدی موجود در منطقه.
- جلوگیری از کاهش کیفیت محصول منطقه به دلیل گرده افشانی بیش از حد.
در طرح توجیهی زنبورداری به میزان نزدیکی زنبورستان به جاده اشاره شده است
نزدیکی جاده به زنبورستان یک حسن است زیرا حمل و نقل، بارگیری و تخلیه کندوها را آسان می کند اما اگر جاده نزدیک زنبورستان پر رفت و آمد باشد مانند جاده های بین شهری و اتوبان ها به این دلیل که زنبورها در ارتفاع کم پرواز می کنند، ممکن است با وسایل نقلیه برخورد کرده تلف شوند. از طرفی سر و صدای تردد خودروها، همان طور که گفته شد برای زنبورها دردسر ساز است.
در طرح توجیهی زنبورداری بهترین مناطق استقرار یک زنبورستان عبارتند از:
بی تردید بهترین مکان استقرار یک زنبورستان یک باغ یا مزرعه بزرگ است که محصول آن توسط زنبورعسل گرده افشانی می شود. در این صورت علاوه بر تولید عسل برای زنبوردار، محصولات کشاورز هم به قدر کافی گرده افشانی می شود.
در طرح توجیهی زنبورداری، دغدغه زنبورداران برای انتخاب نژاد مناسب عبارتند از:
نژاد کارنیکا در مقایسه با سایر نژادهای زنبورعسل در شناسایی مسیر بهتر عمل می کند.
در مدت زمان کوتاهی با محیط سازگار می شود.
مقاومت بالا در برابر بیماری ها از جمله بیماری کنه واروا دارد.
کارگرهای نژاد کارنیکا نسبت به سایر نژادها نسبت به سایر نژادها عمر طولانی تری دارند .
بسیارآرام و متعهد به کلنی هستند .
تولید بالای موم و مدیریت در ذخیره سازی عسل دارند .(در همه ماه های بهار و بهار قادر به برداشت عسل هستید )
بچه دهی و تولید بره موم کم از صفات دیگر کارنیکا می باشد
بررسی بازارهای هدف در طرح توجیهی زنبور داری و پرورش زنبور عسل
بازارهای هدف برای یک کسب و کار زنبورداری بسته به محصولات و خدمات خاص ارائه شده می تواند متفاوت باشد. در طرح توجیهی پرورش زنبور عسل برخی از بازارهای هدف بالقوه و ویژگی های آنها آورده شده است:
- مصرف کنندگان عسل؛
- صنعت غذا و نوشیدنی؛
- محصولات طبیعی و ارگانیک؛
- بخش سلامت و تندرستی؛
- صنعت کشاورزی؛
- بخش آموزشی و گردشگری؛
- بازارهای صنایع دستی.
در طرح توجیهی زنبورداری مصرف کنندگان عسل عبارتند از:
این بخش از بازار شامل افراد و خانواده هایی است که عسل را به عنوان یک محصول غذایی یا شیرین کننده مصرف می کنند. از ویژگی های این بازار می توان به ترجیح دادن عسل طبیعی، محلی و خام اشاره کرد. مصرف کنندگان آگاه به سلامت، علاقه مندان به غذاهای لذیذ، و کسانی که به دنبال شیرین کننده های جایگزین هستند می توانند بخشی از این بازار باشند.
در طرح توجیهی زنبورداری صنعت غذا و نوشیدنی عبارتند از:
زنبورداران می‌توانند رستوران‌ها، نانوایی‌ها، قنادی‌ها و تولیدکنندگان مواد غذایی را که از عسل به عنوان ماده تشکیل دهنده استفاده میکنند، هدف قرار دهند. این بخش از بازار اغلب برای عسل با کیفیت بالا ارزش قائل است و ممکن است به طور منظم به مقادیر بیشتری نیاز داشته باشد. برقراری ارتباط با سرآشپزها، نانوایان و تولیدکنندگان مواد غذایی خاص می تواند در این بازار سودمند باشد.
در طرح توجیهی زنبورداری محصولات طبیعی و ارگانیک عبارتند از:
با افزایش تقاضا برای محصولات طبیعی و ارگانیک، بازاری برای زنبوردارانی وجود دارد که عسل و محصولات مرتبط با آن را عرضه می کنند که با استفاده از روش های ارگانیک، پایدار و دوستدار زنبور عسل تولید می شوند. مصرف کنندگانی که کالاهای آگاهانه و اخلاقی را در اولویت قرار می دهند اغلب جذب این محصولات می شوند.
در طرح توجیهی زنبورداری بخش سلامت و تندرستی عبارتند از:
عسل و سایر محصولات مرتبط با زنبور عسل به دلیل فواید سلامتی بالقوه ارزش دارند. این بخش بازار شامل افراد آگاه به سلامت، علاقه مندان به سلامتی و مصرف کنندگان علاقه مند به درمان های طبیعی است. محصولاتی مانند عسل خام، گرده گل، ژل رویال، بره موم، و محصولات مراقبت از پوست با پایه عسل یا محصولات دارویی می توانند این بازار را هدف قرار دهند.
در طرح توجیهی زنبورداری به صنعت کشاورزی هم اشاره شده است:
زنبورداران می توانند خدمات گرده افشانی را به کشاورزان و مشاغل کشاورزی ارائه دهند. این بخش از بازار به نقش زنبورها در افزایش عملکرد محصول اهمیت می دهد و ممکن است شامل باغات میوه، مزارع سبزیجات، تولیدکنندگان بذر یا عملیات گلخانه ای باشد.
بخش آموزشی و گردشگری در طرح توجیهی زنبورداری:
زنبورداران می توانند مؤسسات آموزشی، مراکز طبیعی، موزه ها و سرمایه گذاری های اکوتوریسم را هدف قرار دهند. این بخش بازار به دنبال فرصت های یادگیری تجربی و تجربیات تعاملی مرتبط با زنبورها و زنبورداری است. ارائه کارگاه های آموزشی، تورهای کندو، یا نمایش های زنبورداری می تواند این بازار را جذب کند.
بازارهای صنایع دستی در طرح توجیهی زنبورداری:
زنبوردارانی که شمع های موم زنبور عسل، روکش های موم زنبور عسل، صابون های با پایه عسل، لوازم آرایشی و بهداشتی یا هنر و صنایع دستی مبتنی بر موم زنبور عسل تولید می کنند، می توانند این بازار را هدف قرار دهند. مصرف کنندگانی که از محصولات دست ساز، منحصر به فرد و پایدار استقبال می کنند، اغلب به بازارهای صنایع دستی، نمایشگاه های صنایع دستی محلی یا پلتفرم های آنلاین مراجعه میکنند.
آینده کسب و کار زنبورداری و پرورش زنبور در طرح توجیهی زنبورداری
آینده کسب و کار زنبورداری تحت تأثیر عوامل و روندهای مختلفی است. در اینجا برخی از جنبه‌های کلیدی که ممکن است آینده پرورش زنبور عسل را شکل دهد آورده شده است:
حفاظت از گرده افشان: همانطور که اهمیت گرده افشان ها، از جمله زنبورها، به طور گسترده ای شناخته می شود، تمرکز فزاینده ای بر حفاظت از آنها وجود دارد. دولت‌ها، سازمان‌ها و افراد به طور فزاینده‌ای ابتکاراتی را برای حفاظت و احیای زیستگاه‌های گرده‌افشان انجام می‌دهند. این افزایش آگاهی و حمایت از گرده افشان ها می تواند فرصت هایی را برای زنبورداران ایجاد کند و محیط مثبتی را برای کسب و کار زنبورداری ایجاد کند.
شیوه های پایدار و ارگانیک: تقاضا برای مواد غذایی و محصولات ارگانیک و تولید شده پایدار همچنان در حال افزایش است. زنبوردارانی که به شیوه‌های ارگانیک پایبند هستند، سلامت زنبورها را در اولویت قرار می‌دهند و از تکنیک‌های مدیریت کندو طبیعی استفاده میکنند، ممکن است مزیت رقابتی در بازار داشته باشند. مصرف کنندگان به طور فزاینده ای به دنبال عسل و محصولات مرتبط با زنبور عسل هستند که عاری از سموم دفع آفات باشد و با حداقل اثرات زیست محیطی تولید شود.
پیشرفت های فناوری: فناوری نقش فزاینده ای در زنبورداری ایفا می کند. نوآوری هایی مانند سیستم های نظارت از راه دور کندو، ابزارهای دقیق زنبورداری و تجزیه و تحلیل داده ها برای بهبود مدیریت کندو، تشخیص بیماری و سلامت کلی زنبور عسل در حال توسعه هستند. این پیشرفت‌ها می‌توانند بهره‌وری را افزایش دهند، تلفات را کاهش دهند و بینش‌های ارزشمندی را برای تصمیم‌گیری بهتر در اختیار زنبورداران قرار دهند.
تأثیرات تغییر اقلیم: تغییرات آب و هوا می تواند اثرات مثبت و منفی بر زنبورداری داشته باشد. تغییرات دما، الگوهای آب و هوا و در دسترس بودن منابع گل می تواند بر سلامت زنبور عسل، الگوهای جستجوی علوفه و تولید عسل تأثیر بگذارد. زنبورداران ممکن است نیاز به تطبیق شیوه‌های مدیریت، مکان‌های کندو و نژادهای زنبور عسل داشته باشند تا اثرات تغییرات آب و هوایی را کاهش دهند و از انعطاف‌پذیری کلنی‌های خود اطمینان حاصل کنند.
تحقیق و همکاری: تحقیقات مداوم در زمینه سلامت زنبور عسل، ژنتیک، مدیریت کندو، و شیوه های پایدار به پیشرفت زنبورداری ادامه خواهد داد. همکاری بین زنبورداران، دانشمندان و سیاست گذاران برای مقابله با چالش هایی مانند آفات، بیماری ها، قرار گرفتن در معرض آفت کش ها و از دست دادن زیستگاه ضروری است. این تلاش جمعی می تواند به بهبود شیوه ها، مقررات بهتر و افزایش حمایت از صنعت زنبورداری منجر شود.
آگاهی و تقاضای مصرف کننده: آگاهی مصرف کننده در مورد اهمیت زنبورها و نقش آنها در تولید غذا در حال رشد است. این افزایش آگاهی منجر به افزایش تقاضا برای محصولات مرتبط با زنبور عسل، از جمله عسل، موم زنبور عسل و سایر محصولات کندو می شود. زنبوردارانی که می توانند به طور موثر ارزش محصولات خود را از نظر کیفیت، پایداری و حمایت از سلامت گرده افشان به اشتراک بگذارند، احتمالاً از این روند سود می برند.
مشکلات و مزایای راه اندازی زنبورداری در طرح توجیهی زنبورداری
در حین راه‌اندازی زنبورداری، مواجهه با چالشات مختلف میتواند امری حتمی باشد که در این در طرح توجیهی زنبورداری به برخی از مشکلات معمول اشاره می‌شود:
۱-آلودگی هوا:
در طرح توجیهی زنبورداری آلودگی هوا به ظاهر شدن پدیده ریزگردها، علاوه بر اثرگذاری منفی بر روی زنبورها، با تهاجم به گیاهان و تخریب شهد آنها، میتواند باعث کاهش تولید عسل شود.
۲-بیماری‌های زنبورها:
در طرح توجیهی زنبورداری بیماری‌های زنبورها به بیماری‌هایی که به کندو و زنبورها حمله میکنند، از مشکلات پررنگ در زنبورداری به شمار می‌آید و نیاز به راهکارهای مدیریت و پیشگیری دارد.
۳-خطرات طبیعت:
در طرح توجیهی زنبورداری خطرات طبیعت به وجود حیوانات وحشی مانند مارها و عقرب‌ها، همچنین گزیدگی توسط حشرات، ممکن است زنبورداران را در طبیعت مواجه با خطر کند.
۴-نیش زنبورها:
در طرح توجیهی زنبورداری نیش زنبورها می تواند حتی با استفاده از لباس‌های مخصوص، امکان مواجهه با نیش زنبورها هنوز وجود دارد که یکی از مسائل ایمنی این حرفه است.
۵-سرقت کندوها:
در طرح توجیهی زنبورداری از آنجا که کندوها و محصولات آنها ارزشمند هستند، سارقین ممکن است به زنبورستان‌ها حمله کرده و کندوها را ببرند.
علاوه بر مشکلات، زنبورداری نیز به مزایای زیادی دارد. این حرفه نه تنها فرصتی برای ارتباط با طبیعت و حشرات جالب فراهم میکند، بلکه به عنوان یک منبع درآمد مطلوب نیز شناخته می‌شود. همچنین، این حرفه میتواند محیطی انگیزش‌بخش برای خلاقیت باشد و به طور خاص در هنگام برداشت عسل، لذت فراوانی ایجاد کند.
در طرح توجیهی زنبورداری، انتخاب مکان مناسب برای زنبورداری نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و نیاز به مشاوره با افراد متخصص دارد. این مکان باید نزدیک به محل زندگی زنبوردار باشد تا راحتی در اداره و نظارت بر زنبورستان فراهم شود.
لوازم و تجهیزات زنبورداری در طرح توجیهی زنبورداری
تامین لوازم و تجهیزات زنبورداری از اهمیت ویژه‌ای در طرح توجیهی زنبورداری یا زنبور عسل برخوردار است بنابراین زنبورداری نیز ابزارهای خاص خود را دارد که در ادامه در طرح توجیهی زنبورداری به معرفی آنها میپردازیم مثلا لباس زنبورداری اصولا لباس‌های یک تکه یا دو تکه‌ای است که تمام بدن انسان را می‌پوشاند که باید با پوشیدن کفش و گذاشتن کلاه زنبورداری استفاده شود همچنین در طرح توجیهی زنبورداری ،پوشیدن دستکش‌های چرمی یا پلاستیکی تا زمانی که بدن در برابر نیش زنبور مصون بماند کمک میکند اما پس از آن بهتر است فقط در موارد ضروری از دستکش استفاده کنید زیرا به راحتی می‌توانید بدون دستکش زنبورداری انجام دهید.
- دود: هنگام باز شدن درب سلول باید از دود استفاده شود و دود معمولا با پوست، برگ درختان، بریده‌ها و غیره کار میکند قبل از بازدید حتما کمی دود به کندو بدهید زیرا با استفاده از دود ساکنان کندو از حضور زنبوردار در کندو مطلع می‌شوند و در حین کار کمتر نیش می‌زنند.
- اهرم: برای برداشتن پوشش کندو، جدا کردن قاب‌های چسبیده به هم، تمیز کردن کندو و برداشتن موم اضافی از اهرم استفاده می‌شود.
- برس زنبور عسل: برای تمیز کردن زنبورها بخصوص هنگام برداشت عسل استفاده می‌شود.
- قاشق: در کارهای مختلف زنبورداری استفاده می‌شود.
- سیم گالوانیزه: در ساخت قاب یا قاب سیمی استفاده می‌شود.
- موم دوز: موم دوز دارای چرخ دنده ای است که با حرارت دادن آن در آب داغ روی کاغذ مومی دوخته می‌شود و با استفاده از صفحه مومی دوز آن را روی سیم قاب حرکت می‌دهید.
- تخته موم دوز: برای چسباندن یا دوخت ورق‌های موم روی قاب‌های سیمی استفاده می‌شود.
- واکس کاتر: دارای چرخ فلزی تیز است که برای برش کاغذهای مومی به ابعاد دلخواه استفاده می‌شود.
- ظرف تغذیه: اشکال مختلفی دارد که در هنگام تغذیه مصنوعی زنبورها استفاده می‌شود.
- قفس ملکه: برای انتقال ملکه به داخل کندو استفاده می‌شود.
- چنگال عسل: برای برداشتن درپوش لانه زنبوری یا پوسته در حین استخراج عسل استفاده می‌شود.
- استخراج کننده: برای استخراج عسل استفاده می‌شود.
برای راه اندازی زنبورداری، نیاز به تجهیزات و ابزارهای مختلفی دارید که هرکدام هزینه‌های جداگانه‌ای دارند. این هزینه‌ها در طرح توجیهی زنبورداری عبارتند از:
کندو در طرح توجیهی زنبورداری :
در طرح توجیهی زنبورداری اولین و مهمترین وسیله برای شغل زنبورداری، کندو است. انتخاب بین کندو بومی و کندو امروزی نیاز به مطالعه و درک دقیق از نیازها دارد. تعداد کندوها بستگی به بودجه شما دارد.
نیروی انسانی و حمل و نقل در طرح توجیهی زنبورداری:
در صورت استفاده از نیروی انسانی برای انجام کارهای زنبورداری، باید هزینه دستمزد افراد را در نظر بگیرید. همچنین در این طرح توجیهی زنبورداری برای حمل و نقل کندوها یا تجهیزات، هزینه‌های مربوطه وجود دارد.
تجهیزات بازدید از کندوها در طرح توجیهی زنبورداری:
در طرح توجیهی زنبورداری برای بازدید از کندوها به ابزارهای خاصی نیاز است که شامل لباس و کلاه زنبورداری، دستکش چرمی، اهرم، کاردک و برس می‌شود. همچنین دستگاه دودی و تجهیزات دودزنی جهت متفرق کردن زنبورها نیز لازم است.
تجهیزات مربوط به کندو در طرح توجیهی زنبورداری:
در طرح توجیهی زنبورداری به انواع تجهیزات مرتبط با کندو شامل ظروف تغذیه مانند شربت‌خوری‌ها، قفس جداکننده ملکه، قفس حمل ملکه و دیگر وسایل مورد نیاز برای مراقبت از کندوها می‌شود.
تجهیزات برداشت عسل در طرح توجیهی زنبورداری:
در طرح توجیهی زنبورداری به ابزار اصلی برای برداشت عسل پولک تراش است. همچنین اکستراتور برای جدا کردن موم و عسل از تجهیزات مهم است.
تجهیزات برداشت و تصفیه موم در طرح توجیهی زنبورداری:
در طرح توجیهی زنبورداری به وسایلی مانند موم‌دوز، موم‌آج‌دار، تخته موم‌دوز و موارد مرتبط جهت برداشت و تصفیه موم از تجهیزات مورد نیاز هستند.
تجهیزات برداشت گرده گل در طرح توجیهی زنبورداری:
در طرح توجیهی زنبورداری به استفاده از تجهیزات مثل تله گرده گیر به عنوان روشی برای جلوگیری از ورود گرده به کندو، ضروری است.
تجهیزات پرورش ملکه و برداشت ژل رویال در طرح توجیهی زنبورداری:
در طرح توجیهی زنبورداری برای پرورش ملکه نیاز به ابزارهایی همچون قاب تولید سلول ملکه، قاب پیوند، سوزن پیوند و شبکه مانع ملکه دارید. این تجهیزات همچنین در برداشت ژل رویال مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تجهیزات استحصال زهر زنبور در طرح توجیهی زنبورداری:
در طرح توجیهی زنبورداری برای جمع‌آوری زهر زنبور عسل، دستگاه الکترونیکی شوک دهنده لازم است.
تجهیزات برای تعمیرات احتمالی کندوها در طرح توجیهی زنبورداری:
در طرح توجیهی زنبورداری به برخی ابزارهایی که برای تعمیرات و مراقبت از کندوها لازم است را نیز باید در نظر بگیرید. این هزینه‌ها به عنوان بخشی از سرمایه‌گذاری ابتدایی برای راه اندازی زنبورداری در نظر گرفته می‌شوند و لازم است با دقت و مطالع ه دقیقی انتخاب شوند.
نتیجه گیری
درک کامل از زنبور عسل جدول مطالعات امکان سنجی برای هر کسی که علاقه مند به ورود به زنبورداری است بسیار مهم است. با تجزیه و تحلیل شاخص های مالی و اقتصادی کلیدی، زنبورداران بالقوه می توانند تصمیمات آگاهانه گرفته و از سودآوری و پایداری پروژه های زنبورداری خود اطمینان حاصل کنند.
جدیدترین استارت آپ ها با موضوعات کارآفرینی
محمدی –
عالی