توضیحات
فهرست مجوزهای مورد نیازبه احداث درمانگاه به ترتیب و اولویت:
- ثبت شرکت برای قانونی تر شدن کسب و کار
- جواز تاسیس
- خرید زمین
- اخذ امتیاز آب، برق، گاز و تلفن
- ساخت سوله
- ثبت برند
- ثبت طرح صنعتی (ثبت طرح بسته بندی محصولاتتان)
- سیب سلامت شامل پروانه بهره برداری و ساخت از غذا و دارو
- استاندارد ایران
- ایران کد(یا همان بارکد محصولات)
- ایزو IMS
- .اخذ پروانه بهره برداری از صنعت، معدن و تجارت
فهرست اقدامات مربوط به بازاریابی و احداث درمانگاه:
- بوم کسب و کار
- بوم محصول(بوم ارزش پیشنهادی)
- سوات(شناسایی نقاط قوت و ضعف، فرصت و تهدید کسب و کار)
- شناسایی پروژه های بهبود از طریق ماتریس سوات
- مدیریت و تخصیص و نظارت بر منابع مالی، نیروی انسانی و … پروژه با نرم افزار کنترل پروژه MSP
- ارزیابی محیط بیرونی کسب و کار با Pestle
- تدوین آمیخته بازاریابی
- تعیین شعار تبلیغاتی
- انتخاب و تعیین نام برند یا برندها
- استفاده از ماتریس بوستون برای تعیین وضعیت محصولات مختلف
- طراحی سایت
مقدمه ای بر طرح توجیهی :
افزايش سطح بهداشت و سلامت شهروندان اثر مستقيمي بر شاخص هاي اقتصادي جامعه دارد، چنانچه افراد اجتماع قادر باشند به راحتي به فعاليت اقتصادي و اجتماعي بپردازند رشد اقتصادي شتاب فزاينده اي را تجربه خواهد كرد.
اين امر در بيانيه « بهداشت براي همه تا سال 2000 » سازمان جهاني بهداشت كه در اجلاس سيام خود ، مهم ترين هدف اجتماعي دولتها را رساندن كليه مردم جهان به درجه اي از سلامت كه بتوانند از نظر اجتماعي و اقتصادي داراي زندگي مؤثري باشند، دانست نيز منعكس گشته است.
اهتمام دولتها به بهبود سطح بهداشت همگاني علاوه بر سرمايهگذاري هاي مستقيم دولت در بخش بهداشت و درمان ، به شكل انجام حمايت از بخش غير دولتي و در نظر گرفتن تسهيلات براي اين بخش نيز انجام ميپذيرد. انجام اين حمايت ها معمولا در ارتقاي سطح خدمات ارائه شده به بيماران اثر قابل توجهي بر جاي ميگذارد.
از ديگر سو با توجه به افزايش ظرفيت دانشكدههاي پزشكي كشور در دهه هاي 60 و 70 و افزايش تعداد پزشكان جوان جوياي كار ، لزوم توجه هر چه بيشتر به سرمايه گذاري در بخش بهداشت و درمان آشكارتر مي گردد. چراكه عليرغم نياز مبرم شهروندان به خدمات بهداشتي و درماني ، خصوصا در مناطق محروم، به دليل عدم وجود امكانات كافي ، تعداد زيادي از فارغ التحصيلان دانشكده هاي پزشكي كشور فاقد شغل مرتبط با تخصص خود ميباشند.
اجراي چنين طرحهايي ضمن آنكه كمك شايان توجهي به بهبود سطح بهداشت همگاني است، زمينه مناسبي براي اشتغال به كار دانش آموختگان علوم پزشكي از قبيل پزشكان متخصص و عمومي، راديولوژيست، متخصص علوم آزمايشگاهي، پرستار ، بهيار و … را فراهم ميآورد.
ضمن اينكه با توجه به اينكه درصد بالايي از فارغ التحصيلان اين رشته ها خصوصا پزشكي و پرستاري را بانوان تشكيل ميدهند، اين طرح ميتواند به وسيله بانوان متخصص نيز به مرحله اجرا درآيد.
طرح توجیهی درمانگاه
سلامت مقوله ای است که ارتباط نزدیکی با پیشرفت و توسعه همه جانبه و از جمله توسعه منطقه ای دارد. افراد جامعه سالم از یک سو با نشاط تر و شاداب تر و با انگیزه بیشتری فعالیت می کنند و از سوی دیگر ارتقای سطح سلامت باعث کاهش هزینه های مستقیم و غیرمستقیم اقتصاد ملی می شود. واضح ترین مزایای سطح بالاتر سلامت، روز های کمتری است که صرف رسیدگی به بیماری می شود و از این طریق باعث افزایش بهره وری و فرصت های بیشتر برای یافتن شغل های بهتر و زندگی کاری طولانی تر می شود. همچنین سلامتی تأثیر مستقیمی بر تولید و مشارکت، پس انداز و سرمایه گذاری، بهره وری نیروی انسانی و سایر عوامل جمعیت شناختی و کیفیت نیروی انسانی دارد. به همین دلیل است که کلیه جوامع توجه ویژه ای به افزایش کیفی و کمی شاخص های سلامت داشته اند. یکی از اقداماتی که در این راستا انجام شده است، احداث درمانگاه های تخصصی شبانه روزی و غیر شبانه روزی می باشد. جهت احداث درمانگاه ها، شناخت دقیق و جامعی از اصول و ضوابط احداث، نیاز است که آگاهی از این اصول، در قالب یک طرح توجیهی درمانگاه، قابل تامین است. گزارش رو به رو خلاصه ای از طرح توجیهی درمانگاه شبانه روزی با ظرفیت ۱۵۰ هزار بیمار در سال، می باشد.
خلاصه ای از مطالعات بازار در طرح توجیهی درمانگاه
معرفی طرح
درمانگاه، موسسه ای است که به طور شبانه روزی، بیماران سرپایی را برای درمان پذیرفته و موارد اورژانسی نیازمند کمک های ویژه را حداکثر به مدت ٢۴ ساعت تحت نظر قرار می دهد. و درصورت عدم بهبودی بیمار و داشتن مشکلات خاص و نیازمندی به خدمات بیشتر، می بایست در طول این مدت، هماهنگی لازم جهت اخذ پذیرش و اعزام به بیمارستان فراهم گردد. درمانگاه ها بر حسب نوع فعالیت، به درمانگاه های عمومی و تخصصی تقسیم می شوند.
درمانگاه تخصصی، موسسه ای است که برای ارائه خدمات تشخیصی و درمانی در یکی از رشته های تخصصی پزشکی (نظیر درمانگاه تخصصی قلب و عروق و …) و یا تشخیص و درمان یک یا چند بیمار مشخص (نظیر درمانگاه تخصص بیماران دیابتی و …) بنا شده است و متخصصین حوزه های مختلف در آن همکاری می کنند. فضا های مربوط به هر درمانگاه تخصصی، بر اساس آئین نامه تاسیس هر درمانگاه و همچنین انواع تخصص درمانگاه ها تعریف می شوند. افزایش بخش های پارا کلینیکی نظیر داروخانه، آزمایشگاه، رادیولوژی، فیزیوتراپی و …، در چارچوب سطح بندی خدمات و مقررات هر یک از آیین نامه های مربوطه و پس از تصویب در کمیسیون قانونی مربوطه ممکن خواهد بود.
هدف از اجرای طرح
در مقابل نظریه ای که معتقد است بودجه بهداشتی هرساله دولت یک نوع هزینه محسوب می شود، بسیاری از اقتصاد دانان این نوع هزینه ها را نوعی سرمایه گذاری می دانند که در نهایت باعث رشد و توسعه می گردد. به اعتقاد این گروه در صورتی که مخارج بهداشتی سلامت افراد جامعه و در نتیجه امید به زندگی را ارتقا بخشد، میتواند از طریق بهره وری منجر به افزایش تولید شود. اجرای چنین طرح هایی، علاوه بر این که کمک شایان ذکری به بهبود سطح بهداشت همگانی می کند، زمینه مناسبی برای اشتغال به کار دانش آموختگان علوم پزشکی از قبیل پزشکان متخصص و عمومی، رادیولوژیست، متخصص علوم آزمایشگاهی، پرستار، بهیار و غیره را نیز فراهم می آورد. از طرفی، با توجه به اینکه درصد بالایی از فارغ التحصیلان این رشته ها، مخصوصا پزشکی و پرستاری را بانوان تشکیل می دهند، طرح احداث درمانگاه می تواند به وسیله بانوان متخصص نیز به مرحله اجرا درآید.
خلاصه ای از مطالعات فنی در طرح توجیهی درمانگاه
- در احداث درمانگاه ها، رعایت و توجه به برخی نکات فنی ضروری است که در ادامه به شرح آن ها خواهیم پرداخت.
- ساختمان درمانگاه و تعداد اتاق ها و کلیه شرایط لازم برای تهویه، نور و سیستم های حرارتی و برودتی، باید مطابق با اصول بهداشتی و فنی بوده و به تصویب وزارت یا دانشگاه و دانشکده مربوطه برسد.
- در درمانگاه های عمومی، رعایت حداقل مساحت لازم، ٣٠٠ متر مربع بدون در نظر گرفتن فضای لازم جهت بخش های پاراکلینیکی، ضروری است.
- در درمانگاه های عمومی می بایست حداقل تعداد ۶ اتاق و یک سالن انتظار رعایت گردد.
- در صورتیکه درمانگاه در طبقات همکف، اول و یا زیر زمین ساختمان نباشد، تعبیه آسانسور جهت انتقال بیماران ضروری است.
- حداقل عرض پله های اصلی درمانگاه، باید ۱۲۰ سانتیمتر در نظر گرفته شود.
- رعایت کلیه موازن فنی و بهداشتی الزامی است.
- هر درمانگاه باید دارای درب ورودی اصلی مستقل از سایر طبقات یا واحد های دیگر باشد. در صورت داشتن درب مشترک، رضایت کتبی کلیه مالکین واحد های مجتمع غیر پزشکی در این خصوص و رعایت موازین بهداشت عمومی و محیط با تایید دانشگاه / دانشکده مربوطه الزامی است.
- حداقل تخت های لازم جهت تزریقات پانسمان و سرم درمانی و تحت نظر ۶ عدد، با تفکیک فضای لازم برای خانم ها و آقایان در نظر گرفته شود.
- پیش بینی لازم برای کلیه اقدامات امنیتی از جمله اطفای حریق، صورت گرفته باشد.
شاخص های مالی و اقتصادی در طرح توجیهی درمانگاه
نرخ بازده داخلی: ۳۱%
دوره بازگشت سرمایه: ۳۹ ماه
هدف از تهیه طرح توجیهی احداث درمانگاه شبانه روزی چیست؟
اخذ مجوز احداث درمانگاه از اقدامات ابتدایی در راه اندازی یک درمانگاه شبانه روزی است. معاونت درمان وزارت بهداشت و همچنین دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی استان، متولی صدور مجوز احداث درمانگاه هستند. پس از اخذ مقاومت اصولی، پروانه بهره برداری نیز به درمانگاه اعطا می گردد.
در این میان طرح توجیهی احداث درمانگاه شبانه روزی از مستنداتی است که در پروسه اخذ مجوز باید به نهادهای مربوطه تحویل داده شود. افزون بر مجوز، دریافت تسهیلات نیز تنها با ارائه طرح توجیهی بانکی به بانک یا موسسات مالی و اعتباری امکان پذیر خواهد بود.
از بحث ضرورت و لزوم ارائه طرح توجیهی برای دریافت مجوز و وام که بگذریم، این طرح به خودی خود نتایج بسیار مثبتی در پی دارد. طرح توجیهی احداث درمانگاه، ارائه دهنده اطلاعات مهم در سه بخش اصلی فنی، مطالعات بازار و مالی درمانگاه است.
بیزینس پلن احداث درمانگاه می تواند، سرمایه گذاران را در پیاده سازی، مدیریت مالی و توجیه پذیری طرح راهنمایی نماید. همچنین سرمایه گذاران بخش پزشکی می توانند، با مطالعه این طرح با روش های صحیح سرمایه گذاری آشنا شوند.
سرمایه لازم برای احداث درمانگاه شبانه روزی
سرمایه اولیه برای احداث درمانگاه شبانه روزی به عوامل متعددی چون عمومی یا تخصصی بودن درمانگاه، ظرفیت پذیرش بیمار، شهر و محل احداث درمانگاه، بخش های موجود در درمانگاه و … بستگی دارد. بخشی از سرمایه ثابت برای ساختمان و فضاسازی درمانگاه در نظر گرفته می شود.
درمانگاه شامل بخش های متعددی چون بخش ویزیت، آزمایشگاه، بخش بستری موقت، اتاق جراحی سرپایی، مطب های تخصصی زنان، اطفال، قلب و …، بینایی سنجی، شنوایی سنجی و غیره می باشد.
علاوه بر ساخت ساختمان و فضاها، قسمتی از سرمایه نیز به تجهیز درمانگاه و تهیه ابزارها و تجهیزات مورد نیاز اختصاص پیدا می کند. خریداری وسایل یکبار مصرف، شوینده ها، مواد ضدعفونی کننده، داروها و سرم ها نیز از طریق سرمایه درگردش انجام می گردد. محاسبه سرمایه اولیه در طرح توجیهی احداث درمانگاه با توجه به مختصات و مقیاس طرح صورت می پذیرد.
برآورد هزینه ها در طرح توجیهی احداث درمانگاه شبانه روزی
هزینه های پروژه در بیزینس پلن احداث درمانگاه به دو دسته هزینه های قبل از اجرای طرح و هزینه های اجرایی طرح دسته بندی شده اند. همچنین هزینه زمین و هزینه تاسیسات از جمله هزینه های اصلی در طرح هستند. هزینه زمین با توجه به مساحت ساختمان درمانگاه، شهر و محل احداث درمانگاه متغیر خواهد بود.
هزینه تاسیسات نیز شامل آب رسانی، برق رسانی، تاسیسات سرمایشی و گرمایشی، سیستم تهویه و هوای فشرده و … می باشند.
هزینه های پس از بهره برداری از طرح نیز شامل حقوق پرسنل، هزینه های مصرف انرژی، هزینه تعمیر و سرویس تجهیزات، استهلاک تجهیزات هستند. گفتنی است، تمامی هزینه ها در طرح توجیهی با مبالغ به روز مشخص می شوند.
بررسی سوددهی درمانگاه شبانه روزی
از آن جا که درمانگاه های شبانه روزی مستقیما با سلامت عمومی جامعه در ارتباط هستند، از بازدهی بسیار خوبی برخوردار می باشند. نرخ بازده داخلی برای یک درمانگاه با ظرفیت 150 هزار بیمار در سال با تعداد 42 نفر نیروی انسانی حدود 33 درصد برآورد شده است. مدت زمان برگشت سرمایه نیز بین 2 الی 3 سال در این طرح پیش بینی گردیده است.
شایان ذکر است، رقم های بالا به صورت تقریبی بوده و برای تعیین میزان دقیق سود باید از روش های تخصصی کمک گرفت. در این راستا طرح توجیهی احداث درمانگاه شبانه روزی میزان سود را به صورت دقیق و بی نقص با متدهای نرم افزاری مشخص می کند.
شرایط و ضوابط احداث درمانگاه
طرح توجیهی احداث درمانگاه مطابق با آخرین ضوابط و آیین نامه های درمانگاه های شبانه روزی نوشته می شود. برخی از شرایط احداث درمانگاه عبارتند از:
- حداقل مساحت یک درمانگاه عمومی بدون در نظر گرفتن بخش های پاراکلینیکی باید برابر با 300 متر مربع باشد.
- یک درمانگاه عمومی باید حداقل از 6 اتاق و یک سالن تشکیل شود.
- حداقل تعداد سهامداران یک درمانگاه، 5 نفر است که بیش از نیمی آنها باید فارغ التحصیلان رشته های پزشکی یا پیراپزشکی باشند.
- هر درمانگاه عمومی باید حداقل از 3 پزشک عمومی یا متخصص برخوردار باشد.
- حداقل 6 تخت باید در بخش تزریقات، پانسمان و سرم تراپی قرار داده شود.
معرفی تجهیزات مورد نیاز در درمانگاه
طرح توجیهی احداث درمانگاه شبانه روزی در جهت کمک به عملیاتی شدن طرح، تجهیزات مورد نیاز را نیز معرفی می کند. برخی از تجهیزات مورد نیاز در درمانگاه عبارتند از:
- تخت و تجهیزات مراقبت از بیمار
- تجهیزات بخش تزریقات پانسمان
- لوازم اداری و تجهیزات پذیرش
- تجهیزات حمل و نقل و آمبولانس
- تجهیزات مطب های ویزیت بیمار
ساختمان های مورد نیاز احداث درمانگاه شبانه روزی با رویکرد گردشگری سلامت عبارتند از
- درمانگاه عمومی
- اورژانس
- اداری و نماز خانه
- درمانگاه تخصصی
- رادیولوژی و سونوگرافی
- آزمایشگاه
- سرایداری
- فیزیو تراپی
- اتاق پرتو
نیروی انسانی مورد نیاز احداث درمانگاه شبانه روزی با رویکرد گردشگری سلامت به شرح زیر می باشد
- مدیر عامل
- منشی و پذیرش
- خدمات و نگهبانی
- راننده
- اداری ومالی
- مدیرفنی رادیولوژی وازمایشگاه
- جراح عمومی
- پزشك متخصص
- تكنسین ازمایشگاهو رادیولوژی
- تكنسین بینایی وشنوایی سنجی
- پرستار
- بهیار
- مسئول بهداشت
تجهیزات موردنیاز احداث درمانگاه شبانه روزی با رویکرد گردشگری سلامت عبارتند از
- وسایل مورد نیاز آزمایشگاه
- وسایل درمانگاه عمومی
- وسایل اورژانس
- وسایل رادیولوژی وفیزیوتراپی
- وسایل اتاق عمل
- وسایل درمانگاه تخصصی
تاسیسات موردنیاز احداث درمانگاه شبانه روزی با رویکرد گردشگری سلامت عبارتند از
- برق رسانی ( حق انشعاب نصب تابلوها و ترانس كابلكشی و سیم كشی های مربوطه )
- آبرسانی ( حق انشعاب ولوله گذاری و… )
- گاز رسانی ( حق انشعاب ولوله گذاری و… )
- امتیاز خط تلفن
- ایمنی واطفا حریق
- وسایل سرمایش وگرمایش
- مخازن ذخیره سوخت و آب
- تهویه و هوای فشرده
بررسی توجیه پذیری اقتصادی احداث درمانگاه
به اعتقاد کارشناسان، احداث مراکز درمانی بخصوص درمانگاه از لحاظ اقتصادی کاملا توجیه پذیر خواهد بود. دولت در جهت حمایت از سلامت عمومی جامعه و دسترسی تمامی افراد به خدمات درمانی، تسهیلاتی را برای احداث مراکز درمانی به بخش خصوصی اختصاص می دهد.
اگرچه ساخت و بهره برداری از درمانگاه ممکن است، پروژه ای زمان بر و پر هزینه باشد؛ اما برگشت سرمایه در مدت کوتاهی رخ می دهد. به طور کلی احداث درمانگاه توسط فارغ التحصیلان رشته های پزشکی و پیراپزشکی سبب درآمدزایی و اشتغالزایی گسترده می گردد.
سمیرا فتحی –
عالی